Đây là tâm sự của cô giáo Đinh Thu Hồng (đang dạy học ở Mỹ) khi chia sẻ lại bài viết của mình trên trang FB cá nhân: "Chủ đề này mình viết từ cách đây 2 năm trên trang "Học kiểu Mỹ tại nhà", đã có báo đăng lại hồi tháng 1 năm ngoái. Bản trên trang của mình đầy đủ hơn vì có trích dẫn sách và nghiên cứu khoa học.

Mà nay post lại vì vẫn có khá nhiều phụ huynh nhắn hỏi mình về chuyện học tiếng Anh của con, dù con còn nhỏ tuổi, thậm chí mới đẻ hay còn sơ sinh, chưa đến 1 tuổi. Post lại để một lần nữa muốn nhắn nhủ với phụ huynh rằng: hãy cứ bình tĩnh sống, yêu thương và chăm con, hãy cứ cho con tắm trong môi trường ngôn ngữ và văn hoá Việt Nam. Vậy đã đủ bận lắm rồi. Đừng vì thấy mọi người chung quanh ai cũng cho con đi học tiếng Anh mà mình phải cho con học tiếng Anh. Môi trường văn hoá và ngôn ngữ nơi các bé sinh ra là nền tảng vững chắc cho sự phát triển trí tuệ của con về sau, cho nhiều mặt."

Xin chia sẻ với các phụ huynh bài viết trước đây của cô giáo Đinh Thu Hồng:

Nên bắt đầu học tiếng Anh khi nào?

Chuyện là Thu Hồng nhận được khá nhiều tin nhắn của các phụ huynh hỏi về việc học tiếng Anh (từ đây sẽ viết tắt là TA) của các bé. Mà các bé đại đa số là mới 3-4 tuổi, thậm chí 1-2 tuổi, còn quá nhỏ. Lời khuyên đầu tiên là: Hãy cho các bé HỌC TIẾNG VIỆT TRƯỚC ĐÃ, đọc thông viết thạo tiếng Việt đã nhé!

Trước khi phân tích và nói kỹ hơn, mình đưa ra những từ chuyên môn và viết tắt để mọi người tiện theo dõi nhé: 
- L1: first language, native language, trong ngữ cảnh này là tiếng Việt (tắt là TV), hay tiếng mẹ đẻ
- L2: second language, target language, ở đây là TA
- EsL: English as Second Language 
- ELL: English Language Learners, ở đây là các bạn học sinh sinh ra và lớn lên ở Việt Nam và 1 phần các bạn sinh ra ở nước ngoài mà có cả 2 bố mẹ người Việt.

Mình khuyên nên cho các bé giỏi tiếng Việt trước đã vì những lý do sau: 
1. TV là ngôn ngữ nền tảng, là hệ quy chiếu khi các em học TA hay ngôn ngữ thứ 2/L2. 
2. Những gì các em học đc ở L1 hay TV sẽ là kiến thức nền (background knowledge) tuyệt vời khi học L2/TA cũng như những kiến thức học thuật khác của L2. Có rat rất nhiều những nghiên cứu khoa học khẳng định việc kiến thức ở L1 sẽ chuyển đổi và ảnh hưởng tích cực đến việc tiếp nhận và học L2. Tức là học TV và kiến thức bằng TV giỏi thì việc học TA/L2 và kiến thức bằng L2 cũng dễ dàng thuận lợi hơn rất nhiều . 
Hồng liệt kê vài tên sách/ bài nghiên cứu, ai rảnh đọc nhé: 
- Teaching vocabulary to English language learners. Graves, M.F, August, D., & Mancilla-Martinez, J. (2012). New York: Teachers College Press
- The reading strategies of bilingual Latina/o students who are successful English readers: Opportunities and obstacles. Jimenez, R., Garcia, G.E., & Pearson, P. (1996). Reading Research Quarterly, 31, 90-112
- Successful transition into mainstream English:Effective strategies for studying literature. Saunders, W., O'Brien, G., Lennon, D., McLean, J. (1999)
Trước đây cũng có một trào lưu coi thường L1, coi việc biết L1 là cản trở đối với việc học và tiếp nhận L2. Nhưng trào lưu này đã lỗi thời, kết thúc từ lâu vì bị coi là sai lầm, bị phản bác với nhiều nghiên cứu khoa học khác nhau.
3. Ở bên này những ai là L1 advocates/supporters (ủng hộ việc giữ và học L1/tiếng mẹ đẻ) thì luôn nhắc các em và bố mẹ các em học sinh nhập cư vào Mỹ phải giữ tiếng mẹ đẻ ở nhà, đọc truyện hay giao tiếp bằng L1 với các em ở nhà. Ở trường học mấy cô giáo dạy EsL đều ngày nào cũng nhấn mạnh điều này.
4. Biết thêm 1 thứ tiếng có lợi cho sự phát triển trí tuệ của các em hay ELLs. Và nhất là mình ở Việt Nam thì tội gì mình không để các em học và thỏa sức vẫy vùng bằng tiếng mẹ đẻ hay TV. Trong thế giới hội nhập như hiện nay thì biết thêm nhiều ngôn ngữ và biết giỏi thì càng tốt. Hơn nữa biết đâu về sau, với đà tăng trưởng của châu Á như hiện nay, TV lại có nhu cầu cao.
5. Đừng lo áp lực cạnh tranh hay phong trào hay "sự thực" qua mất độ tuổi /giai đoạn vàng để học TA hay L2. Lứa tuổi lý tưởng theo nhiều nghiên cứu KH là trước khi các em dạy thì (reach their puberty) , tức là trước khi các em 12-15 tuổi. Theo mình độ tuổi tốt nhất để các em bắt đầu là sau lớp 2, trước lớp 5, tức là từ 7- 10 tuổi. Lúc đó các em đã đọc thông viết thạo TV, đã có những kiến thức nền nhất định.
Kiến thức nền hết sức quan trọng vì ELL/EsL students khi sang học tập ở môi trường của L2, thường vấp phải là yếu về CALP (Cognitive Academic Language Proficiency/ngôn ngữ học thuật). Các em thường đuổi kịp BICs (Basic Interpersonal Communication Skills- ngôn ngữ giao tiếp hội thoại hàng ngày) chỉ trong 1-2 năm. Nhưng phải mất 5-7 năm để các em theo kịp và có CALP. Thế nên nếu giỏi kiến thức bằng L1 thì khoảng cách và cơ hội có CALP sẽ nhanh hơn.
6. Cuối cùng thì mình dẫn chứng chính trường hợp của mình: bắt đầu học TA lúc cuối lớp 4, đầu lớp 5, là "nạn nhân" của phương pháp dạy bằng Ngữ pháp (Grammatical or Grammar/Translation method) mà thế giới đã cho vào dĩ vãng từ lâu. Vậy mà rồi về sau may mắn có môi trường sử dụng TA hay L2 nên cũng OK . Thế nên các ông bố bà mẹ người Việt dừng lo nhé. Nhất là trong bối cảnh hiện nay tha hồ có nhiều nguồn tài liệu, thong tin bùng nổ , các con sẽ nhanh chóng và dễ dàng có cơ hội học TA hay L2.

Hy vọng mình đã đủ lý lẽ, dẫn chứng để thuyết phục cả nhà là đừng cho các con học TA sớm quá. Nếu các con đã giỏi TV (cả về mặt ngôn ngữ lẫn kiến thưc) thì OK . Nhớ nhé, cứ khoảng lớp 2 trở lên cho bé học cũng chưa muộn, không hề muộn. Vậy là sớm hơn cô Thu Hồng đó. 

Để kết, mình chỉ ghi lại cuộc nói chuyện ngắn với bà Sue Grisko- người đã có kinh nghiệm 22 năm, là nhà tư vấn và chuyên gia hàng đầu về dạy đọc tại Hoa Kỳ. Bà là người viết nhiều chương trình và sách, tài liệu về dạy đọc. Thu Hồng rất may mắn khi có dịp học trong một khoá đào tạo do bà dạy. Khi hỏi về nguồn tài liệu cho trẻ em Việt Nam học TA, câu đầu tiên bà hỏi lại mình là: "Các bạn nhỏ đó đã biết TV rồi chứ hả?!" Thế đấy, TV giỏi đã, rồi hẵng nghĩ đến TA.

Mọi người chia sẻ post này cho nhiều phụ huynh biết nhé! Thanks!

Sau đây mình chia sẻ nguồn tài liệu tuyệt vời do bà cung cấp: website "Florida Center for Reading Research". Mọi người chỉ cần scroll down xuong duoi, click on Part One, or Part Two, se file PDF tha hồ in: 
- Phonemic Awareness
- Phonics
- Fluency
- Vocabulary
- Comprehension

Happy reading!

Đinh Thu Hồng